Geplaatst op

Volunteer Correct-column: “Vrijwilligerswerk voor volwassenen”

Het zinnetje “Vrijwilligerswerk voor volwassenen” doet me onwillekeurig denken aan vergelijkbare zinnetjes,  zoals “Basisschool voor kinderen”, “Peuterspeelzaal voor peuters”, “Universiteit voor studenten”. Oftewel: een open deur.  Helemaal nietszeggend. Of, in wat hedendaagsere taal: ‘duhhhhh!!!”

Je kunt er ook anders naar kijken. Bijvoorbeeld door eruit te constateren, dat er kennelijk ook vrijwilligerswerk voor ónvolwassen bestaat. Zoals er banen zijn voor mensen die nergens voor geleerd hebben. Ah, daar wordt de associatie met de hedendaagse praktijk van internationaal vrijwilligerswerk concreter!

vrijwilligerswerk voor volwassenenHet zinnetje komt van een acquisitiegerichte nieuwsbrief van de firma Projects Abroad, marktleider in Nederland voor wat betreft vrijwilligerswerk-arrangementen. De bedoeling van deze actie: laten zien, dat we óók projecten aanbieden voor, tja…., voor volwassenen dus.
Het specifiek aanschrijven van ‘volwassenen’ impliceert maar één ding: het is nodig om bij dit marktsegment (volwassenen) nog even éxtra onder de ogen te brengen, dat OOK ZIJ heel goed vrijwilligerswerk kunnen doen. En dus dat het leeuwendeel van ‘de markt’ bestaat uit ‘niet-volwassenen’.
Tja, de realiteit.

‘Back in the old days’ gold dat vrijwilligers mensen waren die werden uitgezonden naar bestaande projecten, verlegen zittend om specifieke expertise, ter plekke (in de 3e wereld) niet aanwezig. Bij uitstek: volwassenen.
Tegenwoordig heb je ook deze vrijwilligers nog wel. Misschien wel net zoveel als toen. Maar er is een andere, parallelle markt ontstaan: die van het vrijwilligerstoerisme. Gewoon een ‘niche’ op de reismarkt. Deze niche heeft zich vooral gericht op ‘jongeren’. En ook op hun ouders. Ouders die het ook fijn vinden, dat hun outgoing kinderen misschien wel kiezen voor een ‘voluntourism’-arrangement in plaats van wild te gaan backpacken aan de andere kant van de wereld.

Nou ja, de discussie over dit maatschappelijke dilemma – wat doén deze vrijwilligers nu voor goed cq. kwaad in maatschappelijk en ethisch perspectief? – voeren wij en vele anderen op meerdere fronten. Blijft evenwel navrant hoe Projects Abroad uit deze marketingactie laat blijken, hoe ze enerzijds poogt (ook) vrijwilligerswerkprojecten in de markt te zetten op basis van ‘maturity’ en deskundigheid (overigens ook en nog steeds tegen een schaamteloos hoge vergoeding), doch anderzijds juist hiermee compleet het zo totaal foute concept van ‘vrijwilligersprojecten voor onvaardige onvolwassenen’ adopteert.

Niko Winkel

===

Zie de nieuwsbrief van Projects Abroad

 

Geplaatst op

One Love Foundation: “Our paradise is for sale”

logo one love foundationDe ‘One Love Foundation’ is te koop. Het Europese (half-Nederlandse) stel dat deze organisatie aan de kust in Ghana een achttal jaren heeft opgezet, biedt het nu ter overname aan. De organisatie meldt Volunteer Correct het volgende:
“OUR PARADISE IS FOR SALE!
Well, after 8 years living and working in Paradise unfortunately it all must come to an end. With everything in life the positive always has a negative, and now with Indie in the equation the negative out weight the positive. So for us its time to move on and find someone to take over what we have started. To all The One Love Family and all our sponsors we say thank you for all your support you have given the Asaafa community from the school to the clinic, you will always be remembered here. To all our sponsors who sponsoring (students) THAT WILL CONTINUE. We have organized direct payments to the schools and we are always in contact with them and the students.
So if you want a change in life, maybe downsize, live a life where time doesnt exist there is a beach waiting here for you, and if not please pass the word around that if there is anyone looking for their own piece of paradise at an incrediably low price then get in contact with us immediately ([email protected]).

Kijk verder op de website van de One Love Foundation (en/of kijk naar de Volunteer Correct-pagina over deze organisatie).

 

Geplaatst op

Bij welke reis- en projectorganisaties kun je terecht voor internationaal vrijwilligerswerk?

handjesindeluchtDit voorjaar lanceerde Volunteer Correct de Transparantie-index, het onderzoek naar de online-informatievoorziening van de vanuit Nederland of met een Nederlandstalige website opererende vrijwilligersorganisaties. In juni verscheen de 2e release van dit onderzoek, waarbij de deelnemende organisaties de gelegenheid is geboden om zelf de beoordeling van hun eigen informatie te redigeren. Steeds meer organisaties doen nu actief mee aan de Transparantie-index. Volunteer Correct wil met deze Transparantie-index een instrument bieden aan a.s. vrijwilligers om vooraf alvast enig inzicht te krijgen in de verschillen tussen de vrijwilligersprojecten aanbiedende organisaties.
Tegen het einde van 2016 willen we een volgende redactieslag doen op de Transparantie-index. Daarover gaan we ook het overleg met de deelnemende organisaties wederom aan.

Inmiddels heeft Volunteer Correct ook een nieuwe informatie voor de (a.s.) vrijwilligers online op haar website: van elke vrijwilligerswerk aanbiedende organisatie heeft Volunteer Correct een aparte pagina online. Deze pagina bevat van iedere organisatie de volgende informatie:

  • Origine (waar komt deze organisatie vandaan?)
  • Landen waar deze organisatie projecten aanbiedt
  • Grondslag (commercieel, sociale onderneming, stichting)
  • Score-positie in de Volunteer Correct Transparantie-index, incl. deelscores op de verschillende thema’s
  • Een blok met specifieke informatie over de organisatie
  • E-mailadres van de organisatie.

De naam van de organisatie, bovenin de pagina, bevat de link naar de website van de organisatie.

Volunteer Correct heeft alle organisaties uitgenodigd om zelf actualiserende informatie aan te leveren ten behoeve van de eigen organisatiepagina.

Klik op ‘Organisaties’ in het hoofdmenu op de Volunteer Correct-website.
Of gebruik deze link: https://volunteercorrect.org/vrijwilligersorganisaties/

 

Geplaatst op

Edukans en Dare2Go gaan samen verder

[Bericht op de websites van Edukans en Dare2Go]
Edukans en het uitwisselingsprogramma DARE2GO, een initiatief van de Stichting Jongeren & Missie, gaan samen verder.

Met Edukans reizen jaarlijks honderden leerlingen, (bijna) docenten en schoolleiders naar ontwikkelingslanden. Doel: beter onderwijs voor kinderen en jongeren wereldwijd. Ook DARE2GO biedt uitwisselingsreizen aan. De Stichting Jongeren & Missie werd in 1988 opgericht om jongeren een kans te geven mee te leven in een ontwikkelingsland. Het gaat dan om projecten op het gebied van onderwijs, gezondheidszorg, duurzame landbouw en emancipatie. Inmiddels zijn honderden jongeren door DARE2GO uitgezonden.

De doelstellingen van beide organisaties passen goed bij elkaar. Edukans en DARE2Go trekken per 1 juli 2016 dan ook samen op. We bundelen onze krachten om de mogelijkheden om uit te wisselen te verdiepen en verduurzamen.

Edukans reizen (16)

Geplaatst op

Transparantie-Index – de 2e release is online!

2e release Volunteer Transparantie-Index

Drie maanden na de introductie van de Tranpsparantie-Index presenteert Volunteer Correct de aangepaste release. Veel veranderingen én betere noteringen, met een nieuwe topscore erg dicht bij de 100%.

Stand van zaken bij 2e release

Op 2 maart heeft Volunteer Correct de eerste resultaten van het onderzoek naar de kwaliteit van de website-informatie van de Nederlandse vrijwilligersuitzendende organisaties online gebracht. Dit onderzoek was geheel uitgevoerd door onafhankelijke onderzoekers. Volunteer Correct heeft de resultaten gedeeld met de beheerders/eigenaars van deze organisaties en van een groot aantal van hen redactionele bijdragen gekregen. Op basis van deze bijdragen presenteert Volunteer Correct nu de 2e release.

Fidesco en Locals Dreamers delen nu de eerste plaats met een score van 97,5%. Oftewel: 39 van de 40 punten. Daarna staan VSO en Doingoood op de 3e plaats met 95%, Ontmoet Afrika met 92,5% op de 5e en Stichting Weesaapjes met 87,5% op de 6e plaats. Daarna zijn er maar liefst 9 organisaties op een gezamenlijke 7e plaats op 82,5%.

Betrokkenheid vrijwilligersorganisaties

Het spreekt vanzelf, dat de mederedigerende organisaties in ons onderzoek (die nu dus hun eigen redactie hebben aangeleverd) gemiddeld genomen staan voor de organisaties, die hóger in de ranking staan. In alle gevallen heeft het aanleveren van eigen verantwoordende redactie-informatie in een flinke stijging op de ranglijst geresulteerd.

 De redactie van de Transparantie is erg verheugd met de voortgang in het onderzoek. Het gaat supergoed met de Transparantie-Index! Wij vinden dat er al veel organisaties actief meedoen: bijna 30% heeft actief bijgedragen door eigen redactievoorstellen aan te leveren en nog eens 20% draagt Volunteer Correct een warm hart toe, doch heeft om uiteenlopende redenen geen redactie aangeleverd, meest natuurlijk omdat ze het gewoon wel eens zijn met wat er nu in zit en er ondertussen geen tijd of ruimte is geweest om grondig te redigeren. Dus: de helft van de organisaties is nu al ‘betrokken’.

Logo Transparantie-IndexHomeDe bijdragen die van de organisaties ontvangen zijn, zijn alle beoordeeld door de onderzoeksredactie; de overwegingen zijn gedeeld met de organisaties. Zo betracht Volunteer Correct zelf ook de uiterste transparantie. Actieve bijdragen zijn ontvangen van Local Dreamers, Fidesco, VSO, Doingoood, Ontmoet Afrika, Stichting Weesaapjes, Samen, Fair2Do, SIW, Pure Volunteer, Travel4Change, Het Andere Reizen, Voluntoura, Travel Unique, Sisiza Ukusiza, Arusha Volunteers, Cross Borders en Activity International. Een flink aantal andere organisaties is in communicatie met Volunteer Correct en onderschrijft de Transparantie-index als waardevol instrument, doch heeft (nog) geen wijzigingsvoorstellen op de nulmeting van 2 maart doorgegeven.

Er zijn ook organisaties die afstand nemen, impliciet of expliciet, van Volunteer Correct’s Transparantie-index. In hoeverre de argumenten samenhangen met het enigszins of geheel wringen van de Volunteer Correct-doelstellingen met de organisatiedoelstellingen van de onderhavige vrijwilligers uitzendende organisaties laat Volunteer Correct graag in het midden.
Volunteer Correct zal ook in de toekomst haar best doen, om alle organisaties actief te benaderen om mee te doen met het inzichtelijk maken van de organisatiedoelstellingen en –werkpraktijk voor zover gerelateerd aan de content van de website.

De stichtingen Luz Alba en Cornel Ngaleku Children Center zijn uit het onderzoek genomen, op eigen verzoek. De reden is: ze nemen geen vrijwilligers meer. Twijfels over de praktijk bij projecten waarbij met kinderen wordt gewerkt, ligt ten grondslag aan de beslissing. Overigens zijn er meer organisaties, die hebben aangegeven, niet langer kinderprojecten te ondersteunen; deze hebben echter meest ook ándere projecten in hun agenda. De Nederlandstalige website van ‘Seeds is his Garden’ is niet langer online. Daarom is ook deze uit het onderzoek genomen. Nieuw in de Transparantie-index is de organisatie Fidesco, die in één keer naar de top van de ranglijst gaat. Er zijn nu bij elkaar 64 organisaties in het onderzoek betrokken.

GA VERDER NAAR DE ONDERZOEKSRESULTATEN!

Na de index

Voor de toekomst beoogt Volunteer Correct het volgende. We willen graag een nieuwe release uitbrengen in het vroege voorjaar van 2017, zo’n beetje als de Transparantie-index 1 jaar oud is. Zodra het nieuwe jaar 2017 begint, zullen we de communicatie met de organisaties starten met het oog op een kwalitatieve redactie op het instrument zélf: wat kunnen we nog verbeteren aan het meetinstrument? We willen dat sámen met de organisaties doen.
Volunteer Correct wil graag in maart 2017 een evenement organiseren, waar alle organisaties elkaar kunnen ontmoeten en we gezamenlijk de ontwikkelingen en dilemma’s op het terrein van internationaal vrijwilligerswerk kunnen bespreken en delen.
Kortom: wordt vervolgd!

Geplaatst op

Metro schrijft: “Nederlanders gelokt met nepweeskindjes”

Metro Nepweeskindjes
Metro Nepweeskindjes

Deze morgen stond er dit artikel in de Metro over ‘nepweeskindjes’. Volunteer Correct heeft daarover de volgende mail naar de redacteur gestuurd:

Dag Tjerk,
Vanmorgen trof mij, bestuurslid van stichting Volunteer Correct, een berichtje van jouw hand in MetroNieuws.
De strekking van het artikel is ons uit het hart gegrepen. Het is goed deze misstanden te agenderen. Wij hebben alleen wel een beetje een dubbel gevoel hierbij.

Nog maar enige weken geleden stond in dezelfde Metro een opportunistisch berichtje, waarin de (jonge) lezers werd opgeroepen, toch vooral aan een leuk kinderproject in een derde wereldland te gaan meewerken, ZONDER ook maar enige aandacht voor de nu wel onder de aandacht gebrachte gevaren die daarbij horen. (Zie in de nieuwsrubriek op deze website)

In dat artikel werden ook meerdere organisaties genoemd, waar je ‘zo’n prachtige bijdrage aan een betere wereld‘ tot uitvoering kan brengen. Wij hebben daarop contact opgenomen met deze organisaties. En ze waren ‘not amused’ met deze verkeerde aandacht.
In ieder geval: zo lijkt het allemaal wat opportunistisch, hoe de Metro omgaat met de wereld van het internationaal vrijwilligerswerk, waar inderdaad een boel niet in de haak is.

Volunteer Correct wil zich graag sterk maken voor de WEL goede ontwikkelingsorganisaties. Dat zijn organisaties die niet vrijwilligerswerk aanbieden als nieuwe niche in de reiswereld, maar ook echt een mooie actieve bijdrage mogelijk maken voor vrijwilligers of stagiairs, om aan een goed project mee te werken. Een project, welteverstaan, dat niet gewoonweg gecreëerd is voor de vrijwilligers, als verdienmodel. Inderdaad een situatie die veelal opgaat voor de beschreven nepweeshuizen.

Ik begrijp de grondslag van Metro natuurlijk wel: jullie hebben geen ruimte voor ‘achtergrondartikelen’. Toch verdient het wel aandacht en aanbeveling om enigszins genuanceerd bericht te geven. In jullie vorige artikeltje, werd deze zelfde UNICEF nog vermeld als “een van de organisatie waar je een prachtig vrijwilligersreis mee kunt boeken“. UNICEF liet ons toen ook al weten, dat erg merkwaardig te vinden.

Als je wat meer wilt weten over internationaal vrijwilligerswerk, dan kun je altijd met ons contact opnemen.

Hartelijk dank!

Namens Volunteer Correct,
Niko Winkel

Geplaatst op

Volunteer Correct heeft nog steeds een hele wereld om te winnen

Metro over vrijwilligerswerk (20 mei 2016)“Wil je iets goeds doen voor de wereld, dan geeft vrijwilligerswerk in Afrika je misschien nog wel de meeste voldoening.” De eerste zin in een klein redactioneel bericht op de Travel-pagina in de Metro vandaag. “Jouw hulp in het arme Afrika, waar mensen in slechte omstandigheden leven, is meer dan welkom!” Ja, zelfs al als je pas 16 jaar oud bent. En je kunt kiezen uit talloze waardevolle projecten. Je zou bijna denken, dat Metro ze zelf is gaan beoordelen.

En Metro is er diep ingedoken, zo lijkt het (alsof): “Ter plaatse krijg je persoonlijke begeleiding, zodat jouw bijdrage echt zinvol is en je verblijf te allen tijde veilig is.”
Daarna lepelt Metro enige voorbeelden van projecten op. “Aan vacatures op internet geen gebrek”.
Tot slot, en dat is misschien wel het meest tragische, wordt een willekeurig lijstje vrijwilligers uitzendende organisaties op één hoop gegooid, waarbij een grote commerciële organisatie als Projects Abroad op één lijntje wordt gezet met…  UNICEF!

De laatste jaren lijkt er meer aandacht te komen voor duurzaam, maatschappelijk en ethisch verantwoord vrijwilligerswerk. Met een artikeltje als het onderhavige breekt Metro al het emanciperende werk van organisaties als Better Care Network en Volunteer Correct tot de grond toe weer af: ‘ben je 16 en wil je de wereld verbeteren? Kom, boek direct online!’ Geen énkele reservering wordt benoemd. Wat kún je als 16-jarige? Wat betekent ‘werken aan een prachtig dierenproject in Kenia’ voor de mensen in hun slechte leefomstandigheden? Metro blaast met zo’n artikeltje een geseculariseerde vorm van de aloude koloniale missiepraktijken nieuw leven in.

Volunteer Correct zal met de in het artikel genoemde organisaties contact zoeken. Belangrijk is voor Volunteer Correct de vraag: schaart uw organisatie zich achter de onverantwoorde content van dit artikel? Is er over de inhoud vooraf met uw organisatie gecommuniceerd? Zonee, wat vindt u ervan, dat er over uw organisatie op deze wijze geadverteerd wordt?

—-

Naschrift:

Volunteer Correct heeft contact opgenomen met de in het artikel genoemde organisaties. Inmiddels hebben vier organisaties gereageerd. Ze zijn alle vier onthutst over de berichtgeving in de Metro en nemen er afstand van:

Travel Unique: “Op onze website vind je nergens teksten met de strekking ‘mensen in armoede’ of ‘het arme continent’. Dit soort uitingen staan mij erg tegen.
Daarnaast ben ik van mening dat niet alle hulp altijd welkom is. Ik vind persoonlijk dat dit een heel simpel verhaaltje is en ik ben helemaal niet blij met dit soort uitingen. Ik, namens TravelUnique, distantieer mij hier zeker van. Ik lees nooit Metro. Ik ga onderzoeken bij wie ik terecht kan om mijn mening over dit artikel te ventileren.”

Travel4Change: “Het artikel is erg erg kort door de bocht en ik zou idd liever zien dat vrijwilligerswerk niet gezien wordt als een “vakantie boeken” en dat de er enige diepgangonderbouwing in gaat zitten. Dat Project Abroad en Uniceff in 1 zin genoemd wordt vind ik wel erg kwalijk.”

Doingoood (Vrijwilligerswerk Afrika): “Ik was hiervan niet op de hoogte en ben ook niet door Metro benaderd hiervoor. Ik vraag me ook af of dit een opvulling van een lege kolom is, want het lijkt een ‘algemeen’ en snel geschreven artikeltje waarvoor niemand betaald heeft (Doingoood in elk geval niet). (…) Ik vind het ook een kort door de bocht geschreven flutverhaaltje.”

Unicef: “Net als u waren we verbaasd over de publicatie in Metro afgelopen vrijdag. UNICEF is niet geconsulteerd over het artikel. De suggestie in het artikel dat onze organisatie vacatures zou leveren over vrijwilligerswerk in weeshuizen klopt niet. (….) Wij hebben contact met Metro opgenomen om hen onze onvrede met dit artikel te laten weten.”

Projects Abroad en SIW hebben (nog) niet gereageerd.

Geplaatst op

Vrijwilligersorganisaties worden zich meer bewust van gevaren weeshuistoerisme

Er is de laatste jaren in toenemende mate aandacht voor het weeshuistoerisme. Het aantal weeshuizen in derde wereldlanden stijgt nog steeds. In veel weeshuizen zijn de kinderen niet verweesd. Veel ouders brengen kinderen naar een weeshuis, omdat ze denken dat de kinderen het daar beter hebben of krijgen dan thuis. Het verstoort echter in hoge mate de sociale samenhang: kinderen raken los van hun familie.

Na de Unicef-campagne van een jaar geleden (“Children are not tourist attractions”) is het initiatief ‘Better Volunteering – Better Care’ nu een nieuwe campagne gestart, die zich vooral richt op de praktijk van vrijwilligerswerk in weeshuizen. De campagne noemen ze een ‘Blogging Blitz’: het betreft een campagne die één maand duurt en waarbij elke dag een weblogbijdrage wordt gepresenteerd door een van de deelnemers aan deze Blogging Blitz. Deze bijdragen zijn te lezen op de weblog van Better Volunteering Better Care.

orphansindiaVolunteer Correct maakt zich zorgen over de vele mogelijk dubieuze praktijken bij de inzet van vrijwilligers in weeshuisprojecten. In de Volunteer Correct Transparantie-index wordt daaraan ook specifiek aandacht geschonken. Ten minste dient sprake te zijn van het onderschrijven en gebruiken van de aandachtspunten zoals door Better Care Network Nederland zijn geformuleerd in de gids ‘Kinderen zonder thuis’. Volunteer Correct realiseert zich echter ook dat het formeel onderschrijven van deze aandachtspunten geen enkele praktische garantie biedt.

Nu er wereldwijd steeds meer aandacht komt voor de gevaren bij vrijwilligerswerk met kinderen – zie bijvoorbeeld ook de Facebook-pagina’s “” – gaan geleidelijk steeds meer vrijwilligerswerkorganisaties afstand nemen van weeshuisprojecten. Zo heeft SIW vorig jaar al aan Volunteer Correct laten weten, dat het niet langer vrijwilligers naar dit type projecten uitzendt.
De Stichting Luz Alba, die in Peru voor noodopvang zorgt voor in de steek gelaten of uit huis geplaatste kinderen, heeft onlangs besloten geen vrijwilligers uit het buitenland meer naar Peru te zenden. Recent heeft ook de vrijwilligersorganisatie Travel 4 Change laten weten, dat het niet langer projecten in wees- en kinderhuizen in de portefeuille heeft.

Volunteer Correct zal de komende maand ook aandacht besteden aan de Blogging Blitz en blijft zich inzetten voor de verbetering van de het internationale vrijwilligerswerk, waarbinnen het domein ‘werken met kinderen’ veruit het grootste is.

Geplaatst op

Poverty Porn vs. Reality: Broken Kids?

Bekka Ross Russell runt in Arusha, Tanzania, haar eigen NGO, genaamd ‘The Small Things’. The Small Things is een opvangcentrum voor kinderen. Bekka neemt stelling tegen de wijze waarop wereldwijd kinderen in ontwikkelingslanden ‘vermarkt’ worden in een vorm van vals sentimentaliteit gericht op het werven van donorbijdragen of vrijwilligers. In het Engels is er een beeldende kreet voor bedacht: ‘poverty porn’.

Ze schreef kort geleden een interessant verhaal op het weblog van Huffington Post. Het begint als volgt: “Ik was net als de meesten, ooit. Toen ik besloot om een jaar vrijwilligerswerk te gaan doen in Tanzania, zei ik dat ik liever niet in een weeshuis wilde werken. Ik houd van kinderen, maar juist daarom leek het mij niet goed om in een weeshuis te werken met getraumatiseerde, verweesde kinderen. Dat zou me te droevig zijn.
poverty porn1Mensen zijn geneigd, bewust of onbewust, om kinderen in twee categorieën te verdelen. Enerzijds gelukkige, gezonde, normale kinderen en anderzijds zielige, arme, sneue kinderen. Wij hebben nou eenmaal de mazzel gehad, dat we aan de welgestelde kant van de wereld geboren zijn. En die ‘poverty porn’, dat is een mooie tactiek om ons onder de neus te wrijven, wat voor mazzel wel hebben, en om op ons schuldgevoel te prikken, met het oog op donaties etc.
Maar weet je: het klopt helemaal niet! Hoewel de kinderen in Tanzania vaak heel veel verlies een ellende hebben moeten verwerken, zijn ze zonder uitzondering de blijste, gelukkigste en vrolijkste kinderen, die ik ooit heb ontmoet! En wat ook zo belangrijk is: er wordt heel veel van ze gehouden, al vanaf de dag dat ze geboren worden!”

poveryporn2Vervolgens gaat Bekka nader in op haar ervaringen in Tanzania; wat ze organiseert vanuit haar kinderproject ‘The Small Things’ (vooral gericht op het weer herstellen van familieverbanden) en ze stelt, dat het mogelijk is om een reëel perspectief te creëren op het respect voor de cultuur en gewoonten in een land als Tanzania, onderwijl een actieve bijdrage leverend aan zorg en ontwikkeling.
Ik vind dit artikel een mooi tegenwicht bieden tegen de vooronderstelling, dat ‘werken met kinderen’ (als vrijwilliger vanuit de 1e wereld) eigenlijk gewoon helemáál zou moeten worden ontmoedigd.
Je kunt het hele artikel lezen op de website van Huffington Post.

Website ‘The Small Things”
Artikel ‘But aren’t those kids broken? Poverty porn vs. Reality’ (Huffington Post)

Geplaatst op

Boekrecensie: “De oogst is voorbij” van Geert van der Kolk

Een onthutsende ervaring, het lezen van dit boek. Maar daarnaast, hoe pijnlijk ook, het is allemaal weer zó absurd, dat het flink humoristisch wordt. Ontwikkelingswerk in Oost-Afrika. In het verhaal wordt ook de lijn doorgetrokken naar de praktijk en de effecten van toeristisch vrijwilligerswerk. Een praktijk van schaamteloze naïviteit en paternalisme aan de kant van de wereld van het internationaal vrijwilligerswerk, gepaard gaande met slim en berekenend opportunisme van de kant van de lokale profiteurs. Bepaal als lezer dan nog maar eens, aan welke zijde je staat!

De roman ‘De oogst is voorbij’ kwam in januari 2016 uit. Geert van der Kolk heeft al veel boeken geschreven en heeft een redelijk trouw lezerspubliek; hij woont al decennia in de Verenigde Staten. Hij was van plan een reisverhalenbundel te schrijven en reisde daarvoor een aantal maanden door Kenia, Oeganda en Tanzania. Na deze eerste reis was hij terug in Verenigde Staten en was zo onder de indruk van zijn ervaringen – enerzijds de overweldigende natuur, anderzijds zijn confrontaties met ‘ontwikkelingswerk’ in al zijn hoedanigheden – dat hij dacht: ik ga hier een roman van maken. En zo maakte hij eerst nóg een langdurige reis naar Oost-Afrika.
Eind januari, kort na het verschijnen van de roman, werd hij door EénVandaag geïnterviewd. Dit interview kun je op internet nog steeds beluisteren.

Het boek leest heerlijk makkelijk weg. Veel dialoog, veel vaart in het verhaal. Veel actie ook. Van der Kolk schrijft niet op een literaire, bespiegelende manier. Het leest veel meer als een ‘crimi’ of detective, met allerhande complexe, maar nooit té complexe verwikkelingen en extra invloedfactoren, die de struggle voor de hoofdpersonen weer nóg lastiger maken. Je zou er ook een geweldige film of TV-serie van kunnen maken.
Andries Jordaan is aangekomen in Tanzania om een ontwikkelingsproject – een landbouwproject – te gaan runnen voor een jaar. Hij is ook een beetje op de vlucht voor zijn slechte huwelijk in Nederland. In het noorden van Kenia aangekomen, komt hij er al snel achter, dat het project alleen op papier bestaat. De vorige ‘manager’ heeft er een potje van gemaakt, doch heeft wel, samen met zijn Keniaanse superieur op het ministerie, op het administratief verantwoordingsniveau de geldschieters tevreden gehouden. De gelden gingen natuurlijk her en der naartoe, doch niet naar het project. Jordaan is verbijsterd. Maar hij laat zich ook volledig in beslag nemen door z’n nieuwe omgeving. En wordt bovendien stapelverliefd op de Engelse dokter, die in het – ook alleen op papier bestaande – ziekenhuis komt werken.

Samen gaan ze met volle kracht de boel wel eens even goed op poten zetten. Maar – bijna overbodig te vermelden: dat lukt van geen kant. De tegenkrachten zijn veel te groot. Alles komt voorbij: stammenoorlogen, natuurgeweld, relationele verwikkelingen, misbruik, intercultureel onbegrip, etc. etc. De manier waarop van der Kolk het verhaal vertelt, biedt je als lezer soms de gelegenheid te denken, dat er sprake is van hyperbolen. In het radio-interview laat de schrijver echter fijntjes weten, dat dat absoluut niet het geval is.
Hierin ligt misschien wel de kern van het ongemak met vrijwilligerstoerisme: een korte periode van verblijf geeft nooit zicht op de werkelijkheid achter de facade die je als vrijwilligerstoerist voorgeschoteld krijgt.
In dit boek komt het heel overtuigend naar voren. Aan het einde van het verhaal komen ze aan in Kenia: de Engelse studenten die vrijwilligerswerk komen doen. Je verbaast je totaal niet meer over hun onwetendheid. Alles wat je tot dan toe al gelezen hebt, biedt daarvoor álle legitimatie. Deze legitimatie geldt nog veel erger voor de lokale gemeenschap, die schaamteloos misbruik maakt van deze onwetendheid. En, ik zei het al: je neemt het ze niet eens meer kwalijk.

Lees dit boek. Laat je vooringenomenheid los en lees het met een ‘open mind’. Weet dat iedere ontwikkelingswerker, die écht in de modder heeft gestaan in Oost-Afrika, de inhoud niet als overdrijving en romantisering weg zal zetten. Eigenlijk nog meer een ‘must read’ voor de a.s. vrijwilliger dan ‘En je ziet nog eens wat’ van Renske de Greef.

Niko Winkel